ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՇԵՆՔԵՐ
ՊԵՏԱԿԱՆ ԴՐԱՄԱՏԱՆ ԵՐԵՎԱՆԻ ԲԱԺԱՆՄՈՒՆՔԻ ՇԵՆՔԸ
1902 թ.
Պետ. ցուցիչ՝ 1.6.206.7
Նախագծի հեղինակ՝ Վասիլի Միրզոյան, Ն. Կիտկին
Երրորդ
հարկը՝ Նիկողայոս Բունիաթյան
Շենքը գտնվում է Արամի և Եզնիկ Կողբացու փողոցների անկյունում՝ Արամի փողոց, 54 հասցեում:
Պետական դրամատան երևանյան բաժանմունքը բացվել է 1893 թ.
հոկտեմբերի 7-ին, կայսերական Ռուսաստանի ֆինանսների մինիստրության որոշմամբ: Շենքի
շինարարության համար հողահատկացման հարցը լուծվել է 1899 թ. մարտին: Շինարարությունն
ավարտվել է 1902 թ.:
1918 թ. երևանյան բաժանմունքը, կայսրության նմանօրինակ մյուս
հաստատությունների նման, լիկվիդացվել է: 1918-1920 թթ. այն Հայաստանի առաջին
հանրապետության պետական դրամատունն էր: Հայաստանի խորհրդայնացումից հետո՝
1920-ական թթ. անցել է ՀԽՍՀ ֆինանսների ժողկոմատի ենթակայության տակ: 1930-ական
թթ. վերակառուցման ժամանակ ավելացվել է շենքի երրորդ հարկը (ճարտարապետ՝ Նիկողայոս
Բունիաթյան) և երկարացվել են թևերը երկու փողոցների ուղղությամբ: Կենտրոնական
ճակտոնը հեռացվել է, կողային ատտիկաները բարձրացվել են երրորդ հարկի մակարդակից
վերև և այլն: Նոր մասերը կառուցվել են նույն շինանյութով, հին ձևերի հետ
համաչափության մեջ, դեկորատիվ հարդարանքի պարզեցմամբ: 1960-ական թթ. վերակառուցման
արդյունքում հատակագիծն ստացել է անհամաչափ П-աձև տեսք, որում հին շենքը դարձել է
նրա ձախակողմյան թևը: Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներից, երբ շենքում
տեղավորվեց հոսպիտալը, պետական դրամատունը վերածվեց հիվանդանոցի (քաղաքային
երկրորդ հիվանդանոց և պոլիկլինիկա, այժմ՝ թիվ 2 բուժմիավորում):
Երևանյան սև
տուֆից կառուցված շենքը երկհարկ է, П-աձև հատակագծով: Գլխավոր մասնաշենքը երկայնական
կողմով դիրքորոշված է դեպի Արամի փողոց (69.7 մ), իսկ մյուս կողմով, հատող աջ թևի
հետ միասին՝ դեպի Կողբացու փողոց (42.8 մ): Սենյակներն ունեն երկշարք դասավորություն
և իրարից բաժանված են միջանցքով: Հիմնական ծավալում սենյակների լայնությունը 6.3 մ
է: Բարձակային պատշգամբները դիրքորոշված են դեպի փողոց: Գլխավոր մուտքը Արամի փողոցից
է: Մուտք կա նաև Կողբացու փողոցից: Առաջին հարկի պատուհաններն ուղղանկյուն են, երկրորդ
հարկում՝ կիսաշրջանաձև: Հիմնականում ուշադրություն է դարձված փողոցահայաց ճակատների
մշակմանը: Հետաքրքիր են Արամի փողոց դիրքորոշված բարձակային պատշգամբները, որոնք հենվում
են կողային մասերում գլխաքանդակներով փայտե նեցուկների վրա: Պատշգամբները սկզբնապես
ունեցել են հորիզոնական ձգագոտիներով վանդակներ, որոնք հետագայում փոխարինվել են մետաղե
ցանցկեն վանդակներով:
«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ
Երևանի քաղաքապետարան
