ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՇԵՆՔԵՐ
ԲԵՐԴՇԵՆ «ԱՂՎԵՍԱԲԵՐԴ»
Մ.թ.ա. II-I հազարամյակներ, մ.թ. II-IV դդ., IX-XVI դդ.
Պետ. ցուցիչ՝ 1.8.10
Գտնվում է Գետառի ձախ ափին՝ Նոր Նորք թաղամասի 3-րդ զանգվածի արևմտյան եզրին: Բերդշենի արևելյան կողմում քաղաքային հիվանդանոցի (այժմ՝ «Սբ Գրիգոր Լուսավորիչ» բժշկական կենտրոն) մասնաշենքերն են: Արևմտյան կողմը և դարալանջերը պատված են մասնավոր այգիներով: Այդ պատճառով էլ հուշարձանի վերին շերտերը ոչնչացվել և հարթեցվել են։
1950-ական թթ. հայտնաբերել է հնագետ Սանդրո Սարդարյանը: 1960-ական թթ. տարածքում հետախուզական դիտարկումներ է կատարել և վաղ երկաթի դարաշրջանի (մ.թ.ա. I հազարամյակ) նյութեր է հավաքել հնագետ Գրիգոր Արեշյանը:
Եռանկյունաձև հատակագծով բերդշենը զբաղեցնում է ամբողջ հրվանդանի տարածքը: Շրջափակված է հրվանդանի եզրով անցնող պարսպաշղթայով, որն առավել հզոր է հարավարևմտյան հատվածում: Կառուցված է երկշար, զանգվածեղ, ճեղքած, անմշակ որձաքարից: Պարսպաշղթայից պահպանվել են միայն հատվածներ հյուսիսային (երկ.՝ 50 մ) և հարավարևմտյան կողմերում: Տարածքում նշմարվում են անմշակ, մանր քարերից կառուցված բնակելի շինությունների հետքեր:
Բազմաշերտ հուշարձան է: Մշակութային շերտի հզորությունն ամրոցի հարավարևմտյան կողմում հասնում է 4-5 մ: Հողի մակերևույթից և մշակութային շերտի կտրվածքից հայտնաբերվել են երկրաչափական նախշերով, սև, փայլեցրած, կարմրավուն, գորշավուն մակերեսով քրեղանների, կճուճների, կարասների և սափորների բեկորներ, ծակոտկեն որձաքարից պատրաստված անտիկ դարաշրջանի երկանք և այլ գտածոներ: Հայտնաբերված նյութերը վկայում են, որ մարդն այդտեղ բնակություն է հաստատել երկաթի դարում և շարունակում է ապրել ու արարել մինչ օրս:
«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ
Երևանի քաղաքապետարան