ՊԱՏՄԱՄՇԱԿՈՒԹԱՅԻՆ ՇԵՆՔԵՐ
ԽՆԿՈ ԱՊՈՐ ԱՆՎԱՆ ՄԱՆԿԱԿԱՆ ԱԶԳԱՅԻՆ ԳՐԱԴԱՐԱՆԻ ՇԵՆՔ
Ճարտարապետներ՝ Լևոն Ղալումյան, Ռուզան Ալավերդյան
ՀԼԿԵՄ մրցանակ՝ 1981 թ.
Գտնվում է Սայաթ Նովա պողոտայի և Թումանյան փողոցի միջև ընկած հատվածում՝ Տերյան փողոց, N 42/1 հասցեում:
Գրադարանն ստեղծվել է 1933 թ., Երևանի լուսավորության աշխատողների տանը գործող առաջին մանկական գրադարանի հիման վրա: 1935 թ.-ից կրում է առակագիր, մանկագիր Խնկո Ապոր անունը: 1962 թ. ստացել է հանրապետական կարգավիճակ: 1980 թ.-ից գործում է Տերյան փողոցի վրա գտնվող նորակառույց շենքում։
Հատակագծային կառուցվածքը քառակուսի սրահի շուրջ դասավորված համանման չորս ծավալներ են (12 x 12 մ), որոնցից յուրաքանչյուրում տեղավորված է մեկ ընթերցասրահ։ Պատերը հարդարված են հայ ժողովրդի պատմությանն ու մշակույթին վերաբերող թեմատիկ որմնանկարներով (հեղինակ՝ Ռուբեն Ղևոնդյան)։ Կան երաժշտության, հեքիաթի, միջոցառումների սրահներ, որոնք հարդարված են քանդակազարդ փայտե բեկորներով:
Սրբատաշ ճակատներին առանձնանում են կլոր պատուհանները, որոնք զուգակցվում են ներքևի հարկերի որոշակի հորինվածքով խմբավորված ուղղանկյուն պատուհանների հետ:
Տերյան փողոց ուղղված ճակատին առանձնանում է գլխավոր մուտքի հարթաքանդակված փայտե դուռը (1982 թ., քանդակագործ՝ Վլադիմիր Պետրոսյան):
Շենքի եզրապատված, հարթ տանիքը օգտագործվում է որպես բացօթյա ժամանցի տեղ:
Կառուցված է բաց օքրայագույն ֆելզիտից: Ներքին մակերեսների հարդարման մեջ օգտագործված է մարմարը:
Գրադարանի հավաքածուն կազմում է ավելի քան 500.000 միավոր գիրք, պարբերական մամուլ, տեսալսողական նյութեր, էլեկտրոնային տեղեկատվության ժամանակակից միջոցներ: Առկա են խմբակային պարապմունքների և կինոսարքավորումով դասախոսությունների դահլիճներ, օտարալեզու գրականության անկյուն:
Շենքի ճարտարապետներ Լևոն Ղալումյանն ու Ռուզան Ալավերդյանը 1981 թ․ արժանացել են ՀԼԿԵՄ մրցանակի:
Գրադարանի մոտ տեղադրված է «Հուշարձան ընթերցողին» քանդակը (2013 թ.), որի հեղինակն է քանդակագործ Արման Նուռը (Դավթյան): Հուշարձանը նվիրված է Երևանի` 2012 թ. Գրքի համաշխարհային մայրաքաղաք հռչակվելուն: Բրոնզե քանդակը 18 գրքի և լուսամփոփի համադրությամբ հուշարձան է, որն ամբողջացնում է քանդակի վրա նստող ընթերցողը:
«Պատմամշակութային ժառանգության գիտահետազոտական կենտրոն» ՊՈԱԿ
Երևանի քաղաքապետարան
